Bi mat cua nu hon

Bi mat cua nu hon Chủ nhật , 25 / 5 / 2008, 6: 13 (GMT+7) Cac nha nghien cuu dang dan tiep can bi mat chung quanh hanh vi don gian nhung rat phuc tap: Nu hon! Theo chuyen gia tam ly tien hoa Gordon G. Gallup o DH Quoc gia New York, viec hon hit bao ham su trao doi thong tin phuc tap, tu lien lac khuu giac, xuc giac cho den cac dang chinh sua hanh vi, kieu dang gan lien voi co che vo thuc va ca nhung uu viet cua qua trinh tien hoa, cho nguoi ta kha nang dua ra nhung quyet dinh quan trong doi voi moi quan he, trong do co su dong thuan tren co so nhung khac biet di truyen. Viec hon hit tham chi con tiet lo muc do va tinh quy mo ma doi tac tu nguyen chap nhan ve mot tuong lai lau dai ve sau, trong do co viec sinh no va nuoi day con cai – mot van de song con khong chi doi voi moi quan he ma con cho ca su ton vong cua giong loai... Phuong tien thoa man Trong nhung nam 1960, nha dong vat hoc Desmond Morris lan dau tien de xuat rang hanh vi hon co the da tien hoa tu nghi thuc thuc hanh o loai linh truong khi con cai mom thuc an cho con bang dong tac mieng ke mieng va doi moi “chu” lai. Loai tinh tinh cung nuoi con theo cach nay. Nen rat co kha nang to tien loai nguoi cua chung ta cung da lam nhu the tu hang trieu nam truoc. Viec ep chat doi moi vao nhau khi mom thuc an co the sau do da phat trien de tao thuan tien cho viec nuoi con khi thuc pham khan hiem va cung la cach the hien tinh cam va su than thiet bay dan noi chung. Va roi, loai nguoi da khai thac nhung “nu hon nguyen mau” tu to tien va ke thua cho the he sau, nen chung ta moi co duoc nhung kieu hon bien tau da dang nhu ngay nay... Giu vai tro quan trong trong suot qua trinh chon loc la “su gia hoa chat” pheromone, da tang toc tien hoa cung su rieng tu, kin dao cua nhung nu hon. Con nguoi co y thuc hay cam nhan duoc pheromone hay khong dang la van de gay nhieu ban cai. Nhung co quan dau vet vomeronasal organ, nam giua mui va mieng, duoc nhieu nha nghien cuu tin la bang chung con sot lai cua cong cu tiep nhan pheromone. Tuy nhien, chuyen gia sinh hoc Sarah Woodley o DH Duquesne lai tin rang con nguoi hoan toan co kha nang cam nhan duoc pheromone bang mui. Bang chung thuyet phuc nhat cua su lien lac sinh hoa nay la xu huong hanh kinh trung hop o cac nu sinh cung phong, dac biet la mui mo hoi o nhung nam gioi co he mien dich khac xa ve mat di truyen luon co tinh hap dan duc tinh manh me doi voi phu nu. Loai duc tinh huong pheromone o con nguoi con bao ham ca androstenol, mot thanh to hoa chat trong mo hoi dan ong, co kha nang kich thich tinh duc manh me doi voi phu nu... Hoa chat gan ket Ke tu khi nu hon tien hoa, hanh dong nay duong nhu co tinh gay nghien. Doi moi nguoi duoc bao phu boi mot lop da cuc mong, mong hon so voi bat ky noi nao tren co the va cung la co quan co mat do day dac cac dau day than kinh cam giac. Khi chung ta hon, cung voi luoi va mieng, nhung day than kinh nay se chuyen tai thong diep den nao va toan co the, cho cam giac bay bong, de me, keo theo su trao dang xuc cam manh liet va ca nhung phan ung the ly manh me... Viec hon hit cung phong thich cac hoa chat kiem soat stress, co tinh thoi thuc va gan ket xa hoi, dac biet la kich thich duc tinh manh me. Trong mot nghien cuu cua chuyen gia tam ly Wendy L. Hill o truong Lafayette College da so sanh muc do cua hai loai hormone quan trong la oxytocin va cortisol o 15 doi nam nu sinh vien truoc va sau khi hon nhau. Oxytocin co lien quan den su gan ket xa hoi, trong khi cortisol giu vai tro trong viec tiet che stress. Cac nha nghien cuu da ngac nhien khi phat hien muc oxytocin chi tang o nam gioi, trong khi lai giam manh o phu nu sau khi hon. Ho tin rang phu nu luon can nhieu hon mot nu hon de co duoc su xuc cam gan ket hay phan khich duc tinh trong suot qua trinh chung dung the xac. “Muc cortisol luon giam o ca hai gioi bat chap hinh thuc than mat, cho thay viec hon co tac dung giam stress tren thuc te...” – tac gia cho biet. Nam 2005, nha nhan loai hoc Helen Fisher o DH Rutgers va cac dong nghiep da scan nao cua 17 doi tuong khi ho nhin vao chan dung nguoi yeu. Cac nha nghien cuu da phat hien mot su dang trao khac thuong cac hoat dong o hai vung nao kiem soat hung phan. Vung dinh vo nao phai va vung trung khu ban cau nao phai luon ngap tran loai hoa chat than kinh dopamin, mot hien tuong tuong tu nhu viec su dung ma tuy. “Duong nhu tinh yeu cung la mot dang thuoc an than, co tinh gay nghien doi voi con nguoi... – ong noi. Do do, hanh vi hon cung co tac dong manh me doi voi chung ta ve mat the ly.

Chủ nhật , 25 / 5 / 2008, 6: 13 (GMT+7)

Cac nha nghien cuu dang dan tiep can bi mat chung quanh hanh vi don gian nhung rat phuc tap: Nu hon! Theo chuyen gia tam ly tien hoa Gordon G. Gallup o DH Quoc gia New York, viec hon hit bao ham su trao doi thong tin phuc tap, tu lien lac khuu giac, xuc giac cho den cac dang chinh sua hanh vi, kieu dang gan lien voi co che vo thuc va ca nhung uu viet cua qua trinh tien hoa, cho nguoi ta kha nang dua ra nhung quyet dinh quan trong doi voi moi quan he, trong do co su dong thuan tren co so nhung khac biet di truyen. Viec hon hit tham chi con tiet lo muc do va tinh quy mo ma doi tac tu nguyen chap nhan ve mot tuong lai lau dai ve sau, trong do co viec sinh no va nuoi day con cai – mot van de song con khong chi doi voi moi quan he ma con cho ca su ton vong cua giong loai... Phuong tien thoa man Trong nhung nam 1960, nha dong vat hoc Desmond Morris lan dau tien de xuat rang hanh vi hon co the da tien hoa tu nghi thuc thuc hanh o loai linh truong khi con cai mom thuc an cho con bang dong tac mieng ke mieng va doi moi “chu” lai. Loai tinh tinh cung nuoi con theo cach nay. Nen rat co kha nang to tien loai nguoi cua chung ta cung da lam nhu the tu hang trieu nam truoc. Viec ep chat doi moi vao nhau khi mom thuc an co the sau do da phat trien de tao thuan tien cho viec nuoi con khi thuc pham khan hiem va cung la cach the hien tinh cam va su than thiet bay dan noi chung. Va roi, loai nguoi da khai thac nhung “nu hon nguyen mau” tu to tien va ke thua cho the he sau, nen chung ta moi co duoc nhung kieu hon bien tau da dang nhu ngay nay... Giu vai tro quan trong trong suot qua trinh chon loc la “su gia hoa chat” pheromone, da tang toc tien hoa cung su rieng tu, kin dao cua nhung nu hon. Con nguoi co y thuc hay cam nhan duoc pheromone hay khong dang la van de gay nhieu ban cai. Nhung co quan dau vet vomeronasal organ, nam giua mui va mieng, duoc nhieu nha nghien cuu tin la bang chung con sot lai cua cong cu tiep nhan pheromone. Tuy nhien, chuyen gia sinh hoc Sarah Woodley o DH Duquesne lai tin rang con nguoi hoan toan co kha nang cam nhan duoc pheromone bang mui. Bang chung thuyet phuc nhat cua su lien lac sinh hoa nay la xu huong hanh kinh trung hop o cac nu sinh cung phong, dac biet la mui mo hoi o nhung nam gioi co he mien dich khac xa ve mat di truyen luon co tinh hap dan duc tinh manh me doi voi phu nu. Loai duc tinh huong pheromone o con nguoi con bao ham ca androstenol, mot thanh to hoa chat trong mo hoi dan ong, co kha nang kich thich tinh duc manh me doi voi phu nu... Hoa chat gan ket Ke tu khi nu hon tien hoa, hanh dong nay duong nhu co tinh gay nghien. Doi moi nguoi duoc bao phu boi mot lop da cuc mong, mong hon so voi bat ky noi nao tren co the va cung la co quan co mat do day dac cac dau day than kinh cam giac. Khi chung ta hon, cung voi luoi va mieng, nhung day than kinh nay se chuyen tai thong diep den nao va toan co the, cho cam giac bay bong, de me, keo theo su trao dang xuc cam manh liet va ca nhung phan ung the ly manh me... Viec hon hit cung phong thich cac hoa chat kiem soat stress, co tinh thoi thuc va gan ket xa hoi, dac biet la kich thich duc tinh manh me. Trong mot nghien cuu cua chuyen gia tam ly Wendy L. Hill o truong Lafayette College da so sanh muc do cua hai loai hormone quan trong la oxytocin va cortisol o 15 doi nam nu sinh vien truoc va sau khi hon nhau. Oxytocin co lien quan den su gan ket xa hoi, trong khi cortisol giu vai tro trong viec tiet che stress. Cac nha nghien cuu da ngac nhien khi phat hien muc oxytocin chi tang o nam gioi, trong khi lai giam manh o phu nu sau khi hon. Ho tin rang phu nu luon can nhieu hon mot nu hon de co duoc su xuc cam gan ket hay phan khich duc tinh trong suot qua trinh chung dung the xac. “Muc cortisol luon giam o ca hai gioi bat chap hinh thuc than mat, cho thay viec hon co tac dung giam stress tren thuc te...” – tac gia cho biet. Nam 2005, nha nhan loai hoc Helen Fisher o DH Rutgers va cac dong nghiep da scan nao cua 17 doi tuong khi ho nhin vao chan dung nguoi yeu. Cac nha nghien cuu da phat hien mot su dang trao khac thuong cac hoat dong o hai vung nao kiem soat hung phan. Vung dinh vo nao phai va vung trung khu ban cau nao phai luon ngap tran loai hoa chat than kinh dopamin, mot hien tuong tuong tu nhu viec su dung ma tuy. “Duong nhu tinh yeu cung la mot dang thuoc an than, co tinh gay nghien doi voi con nguoi... – ong noi. Do do, hanh vi hon cung co tac dong manh me doi voi chung ta ve mat the ly.